Franczyza sposobem na biznes?

Czy franczyza może być dobrym i przynoszącym zyski pomysłem na biznes? Jak wygląda know how w tym biznesie? Co leży po stronie franczyzodawcy a franczyzobiorcy? Czy Franczyza w Polsce rozwija się? Oprócz mojego spojrzenia na ten temat, udało mi się przeprowadzić wywiad z Panem Andrzejem Krawczykiem, który siedzi w tym temacie od ponad 20 lat.

Zacznę od wyjaśnienia pojęcia franczyzy. Według skarbnicy wiedzy (Wikipedii) tak to wygląda: "Franczyza (fr. franchise) system sprzedaży towarów, usług lub technologii, który jest oparty na ścisłej i ciągłej współpracy pomiędzy prawnie i finansowo odrębnymi i niezależnymi przedsiębiorstwami: franczyzodawcą i jego indywidualnymi franczyzobiorcami. Franczyza zakłada też przepływ know-how od franczyzodawcy do franczyzobiorcy przez cały czas obowiązywania umowy franczyzowej. Istotą jest udzielenie praw (i przyjęcie obowiązków) poprzez zawarcie umowy franczyzy" - Cytat z Wikipedii

Czyli w skrócie: Franczyzodawca - Udostępnia swoje know how odnośnie swojego przedsiębiorstwa. Franczyzobiorca - Korzystając z tej wiedzy i wsparcia, zarabia. Jedna i druga strona zarabia pieniądze. Tak według mnie wygląda pojęcie franczyzy. Tylko czy ma to sens?

Czy franczyza ma sens?

Odpowiedź wydaje się oczywista na to pytanie. Gdyby nie miało to sensu, to nie byłoby w samej Polsce tyle działających sieci franczyz. Na każdym kroku jest Żabka (6500 sklepów, w tym 4900 prowadzonych przez franczyzobiorców - źródło wirtualnemedia.pl). McDonaldów też nie brakuje mimo, że wejście w tą franczyzę wymaga ogromnych nakładów finansowych.

Oczywiście przykładów sieci franczyzowych jest mnóstwo. Możesz sobie sprawdzić katalog franczyz w którym można - na dzień dzisiejszy - znaleźć 68 sieci franczyzowych. Jest więc w czym wybierać. Moim zdaniem własny biznes w oparciu o franczyzę ma swoje plusy:

• Gotowa strategia marketingowa i biznesowa - Dołączasz do już gotowego i rozwijającego się biznesu, który z pewnością ma bardzo dobrze opracowaną strategię.
• Know how biznesowe - Nie marnujesz czasu na testy, martwienie się działaniami konkurencji itd. Franczyzodawca powinien dbać o to, abyś zarabiał coraz więcej.
• Większa szansa na sukces - Nie zaczynasz od zera. Nie budujesz rozpoznawalności marki. Nie martwisz się tak marketingiem. Skoro już kilka działalności gospodarczych przed Tobą zaczęło funkcjonować we franczyzie i dalej działają, to znaczy że można w ten sposób generować zyski.
• Brak pomysłu na biznes - Wiele osób myśli, że ma genialny pomysł na własny biznes dopóki wyobraźnia nie zderzy się z rzeczywistością. Tutaj otrzymujesz biznes który działa i się rozwija.

Jak wszystko, tak samo jeśli chodzi o prowadzenie działalności w oparciu o Franczyzę, są i minusy:

• Mniejsze zyski - Za know how, podłączenie pod rozpoznawalną markę i wsparcie się płaci. Najlepiej sprawdzić jak to wygląda u konkretnego franczyzodawcy.
• Brak niezależności - Możesz nie mieć większego wpływu na kierunek rozwoju firmy. Może być tak że franczyzodawca będzie otwarty na nowe pomysły, ale nie musi.

Franczyza więc z pewnością nie jest dla każdego. Z własnego doświadczenia wiem, że prowadzenie działalności gospodarczej nie wygląda tak kolorowo, jak wydaje się osobom które nigdy własnego biznesu nie prowadziły. Osobiście chciałbym mieć McDonald 'a i raczej mało kto uważa, że nie jest to dla franczyzodawcy i franczyzobiorcy opłacalne 🙂 .

Ile kosztuje wejście we franczyzę?

Franczyza może wynieść na starcie zero złotych, albo i grubo ponad milion złotych. Wszystko zależy od sieci franczyzowej. Dużo franczyz wygląda tak, że franczyzobiorca płaci ustalony % od przychodu lub stałą kwotę. Część z tych pieniędzy trafia zapewne na działania marketingowe czy dalszy rozwój. Bardzo często hamulcem przy prowadzeniu działalności gospodarczej w pojedynkę, są ograniczenia finansowe na rozwój czy marketing - Tutaj nie ma tego problemu.

Najlepiej będzie to podać na konkretnych przykładach:

Franczyza Lody Bonano

Brak opłaty wstępnej. Można sprzedawać lody w swoim lokalu (od 15 500 zł netto dostosowanie do wymagań franczyzodawcy). Można z przyczepy którą wynajmiesz za 3200 zł netto miesięcznie. Są jeszcze inne formy, ale przejdźmy do opłat stałych:

• 600 zł netto miesięcznie obowiązuje przez 6 miesięcy w sezonie letnim
• 150 zł netto miesięcznie na marketing też przez 6 miesięcy w sezonie letnim

Suma opłat stałych: 750 zł netto

Franczyza NEW YORK PIZZA DEPARTMENT

Tutaj już opłaca wstępna wynosi 5000 zł netto. Możesz sprzedawać pizzę bez możliwości konsumpcji na miejscu (35 000 zł netto) lub w lokalu (od 50 000 zł netto przystosowanie lokalu do wymagań franczyzodawcy). Jak wyglądają w tej franczyzie opłaty stałe:

• 1000 zł netto miesięcznie - I to wszystko co płacimy w ramach tej franczyzy.

Jak widać rozpoczęcie działalności gospodarczej we franczyzie nie musi być drogie zarówno na starcie jak i późniejszym działaniu. Każda franczyza ma swoje warunki, więc dobrze się z tym zapoznać i porozmawiać jak to wygląda od środka - Zarówno z daną franczyzą jak i właścicielami firm działającymi we franczyzie.

A może tak własny biznes jako franczyza?

W pewnym momencie firma może rozwinąć się do takiego poziomu, że ciężko będzie ją prowadzić w pojedynkę. Franczyza może być rozwiązaniem do dalszej ekspansji, co ma oczywiście swoje plusy i minusy. Jednak w pewnym momencie może pojawić się brak czasu i zostanie franczyzodawcą, może być rozwiązaniem.

Plusy franczyzodawcy

• Rozwój działalności niskim nakładem finansowym - Po stronie franczyzodawcy będzie należało spełnienie Twoich warunków wynikających z umowy.
• Większa rozpoznawalność marki - Twoje usługi i produkty są szerzej dostępne w Polsce czy - rozwijając się już ostro - na Świecie.
• Większe zyski - Każdy franczyzobiorca generuje Twojej firmie zyski. Czy w formie opłat stałych, czy wynikających ze spełnienia warunków w umowie franczyzowej. Im więcej franczyz w Twojej sieci, tym więcej zarabiasz.

Minusy franczyzodawcy

• Brak Twojej szczegółowej kontroli działalności - Po Twojej stronie jako franczyzodawcy leży sprawdzanie czy franczyzobiorca stosuje się do warunków umowy. Pogorszenie jakości usług czy produktów może odbić się na reputacji całej marki.
• Nierzetelni franczyzobiorcy - Możesz i mieć super chęci. Pomagać rozbujać biznes, ale na siłę nie dasz rady uczynić z kogoś przedsiębiorcę. Brak chęci po drugiej stronie też musi być. Musisz nauczyć się umiejętnie dobierać swoich partnerów biznesowych, aby miało to sens
• Zbyt dynamiczny rozwój - W pewnym momencie może dojść do zaistnienia powodu dla którego założyłeś franczyzę. Brak czasu, bo za bardzo się to wszystko rozpędzi. To już temat na inny artykuł, ale życzę Ci takiego rozwoju franczyzy, bo to oznacza że wszystko idzie w dobrym kierunku i po stanie konta bankowego, sam to stwierdzisz.

Nie jestem ekspertem od franczyzy. Dlatego cieszę się, że na moje pytania może odpowiedzieć osoba, która siedzi w tym temacie od ponad 20 lat. Założyciel Akademii Rozwoju Sieci Franczyzowych. Właściciel portalu Franczyza w Polsce. Andrzej Krawczyk

Wywiad z ekspertem od franczyz Andrzejem Krawczykiem

Michał Lembicz: Dziękuję że znalazłeś czas na wywiad. Na początku zdradź, dlaczego właśnie franczyza? Jak to wszystko się zaczęło i dlaczego siedzisz w tym temacie od ponad 20 lat?

Andrzej Krawczyk: Zaczęło się od napisania i obronienia pracy magisterskiej na temat rozwoju franczyzy w Polsce. To był wówczas jeszcze mało znany rodzaj działalności i umowy. A siedzę w tym tak długo, bo jest to bardzo ciekawy obszar gospodarki, w którym można spotkać bardzo wiele różnorodnych działalności i modeli biznesowych.

Michał Lembicz: Które franczyzy pamiętasz jako pierwsze? Nie chodzi mi tutaj o te, które jako pierwsze powstały w Polsce, a te z którymi miałeś styczność. Dalej istnieją?

Andrzej Krawczyk: Pierwsze franczyzy z którymi miałem styczność to Adidas i Levi Strauss. Obie te franczyzy nadal istnieją, choć w nieco innej formule niż ponad 20 lat temu.

Michał Lembicz: Co według Ciebie było problemem we franczyzach jak zaczynałeś działać w tej branży, a co jest teraz?

Andrzej Krawczyk: Gdy zaczynałem problemem był brak wiedzy na temat samej franczyzy, jak i umowy franczyzy, a przede wszystkim brak sprawdzonych konceptów biznesowych, które mogłyby udzielać franczyzy. Dzisiaj problemem jest niedostateczna liczba dobrych kandydatów na franczyzobiorców posiadających odpowiednie środki finansowe do rozpoczęcia działalności i gotowych do zawarcia umowy franczyzy. Tak naprawdę franczyzobiorcy dysponujący odpowiednimi środkami finansowymi na rozpoczęcie działalności mogą dziś przebierać w ofertach franczyzy.

Michał Lembicz: Lepiej być franczyzodawcą czy franczyzobiorcą z Twojego punktu widzenia?

Andrzej Krawczyk: Jeżeli ktoś prowadzi rentowny biznes, ma sprawdzone know-how, rozpoznawalną markę i myśli o budowie sieci placówek, to powinien myśleć o tym by zostać franczyzodawcą. Z kolei dla kogoś kto nie ma dużego doświadczenia w biznesie, ale myśli o uruchomieniu swojej działalności i chciałby skorzystać z wiedzy, doświadczenia i pozycji rynkowej kogoś innego lepsza jest rola franczyzobiorcy.

Michał Lembicz: Dlaczego niektóre franczyzy upadają? Co idzie nie tak?

Andrzej Krawczyk: Nie tyle franczyzy upadają co nie znajdują chętnych do zawarcia z nimi umowy franczyzy. Każdy przypadek jest inny, ale najczęściej problemem jest niedostateczne przetestowanie działalności przez franczyzodawcę i brak rozpoznawalnej marki. Franczyzobiorcy to widzą i nie chcą wiązać się umową franczyzy z franczyzodawcą, którego marka nic nie mówi klientom i który nie sprawdził swojego pomysłu na biznes najpierw na samym sobie.

Michał Lembicz: Które według Ciebie franczyzy są wzorem do naśladowania?

Andrzej Krawczyk: Wszystkie te które opierają się na sprawdzonym w praktyce know-how i rozpoznawalnej marce, i które myślą o swoim franczyzobiorcy jak o partnerze w biznesie na długie lata.

Michał Lembicz: Obecna sytuacja w Polsce (koronawirus) ma wpływ na sieci franczyzowe?

Andrzej Krawczyk: Oczywiście, że ma wpływ, ale widać wyraźnie, że franczyzobiorcy w tym trudnym czasie z reguły radzą sobie lepiej niż przedsiębiorcy nie działających w ramach franczyzy.

Michał Lembicz: Dziękuję za wywiad i życzę dalszych sukcesów w biznesie.

Andrzej Krawczyk: Dziękuję i do usłyszenia.